balları ne zaman alsam

[musa zorlu]

slm samsun ve cevresinde bulunan arkadaslar bu sezon balları en son ne zaman almayı düşünüyorsunuz veya zaman alsam acaba....

[Kadirkasalak]

Musa kardeş,ramkalar baldolup sırlanır o zaman bal alınır.Tarihle bal alınmaz.Kolay gelsin, sayğılar.

[Arı Bakanı]

Musa kardeş,ramkalar baldolup sırlanır o zaman bal alınır.Tarihle bal alınmaz.Kolay gelsin, sayğılar.

Kadirkasalak;
Söylediğiniz doğrudur, ballar sırlandığında bal hasattı yapılmalı. Ramka derken çıta balları kastediyorsunuz. Bazı özel durumlarda sırlanmadan bal sağımı yapılabilir. Önemli olan sağılan balların bozulmasını engellemektir.
Bu söyleyeceklerimi ben hem gördüm hem de yaşadım.
Buna birçok kişi karşı çıkacaktır, vereceğim örnekle bu karşı çıkanları da düşünmeye davet ediyorum.

Hasat edilmiş baların suyunun %20 lerin üstünde olduğunda bozulma riski vardır.
Ben yıllardır Trakya’da bazı bölgenin arıcılarını izlerim. Bu bölge insanları tek kat arıyla arıcılık yaparlar. Arıcının 100 kovanı varsa ayçiçeği te her gün sağım yaparlar. Yani arıcı kovanların bir ucundan başlar öbür ucundan çıkar, tekrar gene başa döner durur. Sağım yaparken de günlük gelen göz balı dediğimiz su gibi nektarı sagar.

Burada önemli sorun var, sizin sırlanmış balınızla, göz balı sağan kişinin balı aynı kefeye konur. Atıyorum siz tamamen sırlanmış peteklerden bal süzersiniz, karşı tarafta göz balı yani günlük gelen su gibi nektarı sagarlar. Sizin balınızın tenekesi 1 liradır, su gibi balın tenekesi de 1 liradır. Toptan bal verenlerin çoğu bu sistemde çalışırlar.

İşin en ilginç taraflarından birisi ise, bu balı kim alıyor bölümüdür.
Sizin sırlanmış balınıza kırk dereden kırk su getiren, gelişmiş laboratuarlar efendim balkanlarda ve Asya’da böyle tesis yok nidaları atan firma bu su gibi balları toplarken hiç ses çıkarmaz. Demek ki sırlanmadan bal sağılıyor, ünlü bir firmada bu balları hiç ses etmeden topluyor.

Gezginci arıcılıkta nektardan nektara geçişlerde bal sırlanmadan sağılabilir. Hatta bal alan toptancılar özellikle tavsiye ederler, örneğin kekik balı toplamışsa arılarınız bu balı başka ballarla karıştırmayın derler. Balın sırlanmasını beklerken bir başka bölgede bir başka nektar akımı biter, bu nektarı kaçırmamak gerekiyorsa bal sağımı yapılabilir.

Kestane balı gibi değerli ballar ise az olan ayrıca değerli ballardandır ve arıcılar bu balı hasat etmeden kovanlarını başka nektara sokmazlar.

Sırlanmamış bal sağmış isek neler yapmalıyız.

Öncelikle balın bozulmaması için bal tenekesi tamamen doldurulmalıdır.
Bunu söyle daha iyi anlatırım, bal tenekesi dolum yapılan deliğin tersine hafif yatık olarak konulur. Bal dolduğunda teneke kulpundan tutulur kaldırılacak gibi hamle yapılınca biraz daha bal alır. Teneke kulpunu bırakmadan bal tenekesinin kapağı takılır. Tamamen dolan teneke havayla temas etmediği için 5–10 gün zarfında bozulmaz, bu sürede siz balınızı ısı kontrollü kaplarda işlersiniz. İşlemeden kasıt balın 35–40 derecede ısı sabit tutularak suyunun uçurulması işlemidir. 35–40 derece ağzı açık kapta tutulan balın suyu uçacaktır, ben bu yazdıklarımı 2007 yılında uyguladım, bir teneke bal için kap yoktu bu gün yarın derken suyunu uçurmadığım bal ekşiyip bozuldu.

Bal hasadı için en ideali ise ballı çıtanın tamamen sırlanması, çıtanın üçte ikisi sırlandığında sorun çıkmaz.

Bu yazdıklarım arıcılıkta mutlaka birilerinin işine bu gün yaramasa da bir gün yarayacaktır.

[Reşattin Sancar]

      Ali Bey; Bal ısı kontrollu  kapte 30-40 derecede kaç dak. veya zamanlama süresi ne kadar olmalı.

[Arı Bakanı]

      Ali Bey; Bal ısı kontrollu  kapte 30-40 derecede kaç dak. veya zamanlama süresi ne kadar olmalı.

Reşattin bey, yazımın içinde özellikle belirtmişimdir. Bu işi toptan bal satanla, balını kendi satan arasındaki fark var. Öncelikle balı toptan satan tenekeleri doldurup başından sepetleme bakar. Bu balı alan kişide bu balın olgunlaşmamış olduğunu bilerek alır çünkü bal hasat zamanı gelmemiş ama bazıları hatası yapmış ve süreklide hasat devam eder. Bu göz balını alan öyle basit firmalar değildir...
Birileri efendim öyle şey olamaz diyebilir böyle şey bal gibi oluyor.

Gelelim bizim gibi balını toptana vermeyip kendi çevresine bal satacaklara.

Bizim ayçiçeği te sıkıntımız yok, gerekirse hasadı 15 gün sonrada yapsak balın başına bir şey gelmez ve zaman sorunumuzda ayçiçeği balında yoktur.

Kestane balı zaten bizim bölgemizde haziran 10-15 gibi başlayıp haziran 25 gibi biten bir nektara sahip. Bu nektar akışı içinde bir kaç yağmur yağarsa bir çok arıcı kestane balı alamaz.

Kestane balı kıymetli, nektar akım süresi kısa, bu arada bizim gibi çalışan kişilerinde zaman sorunu vardır.
Bu üç olayı yan yana koyduğunuzda kestane balı varsa bir çok arıcı bunu kovandan almak zorunda.
Erken almaz isek şunlar olacaktır. Birincisi nektar gelmiyor ve arıların yavru döneminin hızlı zamanıdır ve içerdeki çok kıymetli bal arılar tarafından tüketilecek. Nektarlı bölgeye geçiş yaptığınızda bal başka balla karışacak. Çalışanların izin süreleri kısıtlı oluyor bunu da göz önünde bulundurmak lazım. Yani siz işleriniz için izin almışınız, bu izin süresince balı hasat edip kolonileri başka bölgeye nakletmek zorundasınız.

Nektar kesildi ve akım bitti bu balın sağılması gerekiyor. Sırlı balı bile sağdıktan sonra tenekelere koymadan dinlendirdiğinizde balın rengi ve kıvamı farlı olur. Aslında yapılan iş çok basit, balı petekten alıp büyük kapta havalandırıyorsunuz ve bu o kadar olumlu oluyor ki dinlenmeyen balla, dinlendirilmiş bal kavanozlara koyun hemen fark edilir.

Benim anlatmak istediğimde erken hasat edilmiş kestane balının daha uzun süre dinlendirilmesidir.
Bal zaten yazın hasat edilmiştir hava sıcak, balı tenekelerden kovalara koyup ağzını tülbentle kapatıp balkona almanız bile suyunun uçması ve balın istenilen kıvama gelmesini sağlar. Burada süre ne kadar bölümü arıcının kendisine kalmış, su gibi balla kıvama gelen balı arıcı bilir.

Ülkemizde pek yaygın değil, faktometre diye bir alet var, bu alete bir damla bal koyuyorsunuz, balınızsın su oranını gösteriyor. Bazı yerlerde bal toptancıları balı alırken faktometre denilen aletle bakıp balın kıvamını görüyor. Aletin tam isminden emin degilim, böyle basit bir alet var.

Önemli olan balı ekşitip bozmamaktır.

[Adnan Öztaş]

İki kovanımızda 17-18 tane çerçevede  bal var. Birinci ballık dolduğu için bu ballı çerçeveleri yukarıya çekip araya kabarmış ve temel petekler doldurduğumuz katı koyduk. Üst kattaki balların sırlanmasını bekliyoruz.

18 gün oldu en çok sırlananın yarısı ancak sırlandı. Hiç sırlanmayan bile var.

1-Balla doldurulan çerçevelerde balın olgunlaşması ne kadar sürer? ( Üsküdardayım. )

2- Ana arı problemi olan kovanlarda bazı işler yavaşlıyor. Acaba sırlama işi de mi aksatılıyor?

İlk hasat için sabırsızlanmaktayız.

[Mehmet Yüksel]

Adnan bey ilk hasatınız hayırlı ve bereketli olur inşallah,
Kanola,hardal ve Ayçiçeği balları petekde çabuk donan türden olduğu için
sağım makinesinde balını süzmeside zor oluyor geç kalınınca yani çerçevenin hepsinin
sırlanması beklenmiyor,üçte biri veya yarıya kadar sırlanan bu ballar hasat edilebiliyor.

Sizin hasatını yapacağınız bal yukarıda belirttiğim bal türünden değil ise yarıya kadar sırlanan
çerçeveleri hasat edebilirsiniz.Refaktometre ölçme aletiniz yoksa balın nem oranını ölçme imkanınız olmaz
böyle durumlarda ballı çerçeveyi iki eliniz ile tutarak açık petek gözleri kovan üstüne gelecek şekilde hafifce
aşşa yukarı yaparak petek gözlerindeki bal damlıyormu yoksa damlamıyormu diye balın nem oranın kontrol edebilirsiniz.
Damlamıyorsa balın nem oranı iyi sayılır ve hasat edebilirsiniz,bazen arılar petekleri sırlamasalar bile bal olgun olabiliyor.

Nektar akımı durduğunda ise arılar yukarıya sırlanması için koyduğunuz ballı çerçeveleri yukardan aşşa kata taşırlar,
nektar akımı devam ediyor ise yaptığınız işlem doğrudur arılara alan açmış oluyorsunuz.

Ana arı problemi ve nektar akımı durduğunda da sırlama işleride aksıyabiliyor.

Kolay gelsin.

[Adnan Öztaş]

Temennileriniz için teşekkür ederim.

Refaktometremiz yok. İlk kovan kuntrolünde sallama tekniğini deneyeceğiz.

Büyükşehir hayatının karmaşıklığı, bizim gibi kent arıcılarını da etkiliyor. 

Üç km bir daire çizince; Kadıköy'ün önemli bir bölümü, Üsküdar'ın çoğu mahallesi, Küçük ve Büyük Çamlıca Koruları, biraz Ümraniye, biraz Ataşehir bu dairede kalıyor. Bu şehrin yollarına, parklarına, bahçelerine dünyanın her yerinden, her zevke hitap eden çiçekler, çalılar, ağaçlar dikilmiş. Yerli bitkiler de cabası.

Arılar ıhlamura çalışacak derken bir bakıyorsunuz hayatta görmediğiniz bir çalıyı sarmışlar. Yani balın ne balı olduğu meçhul.

Ama, sanıyorum İstanbulun ne nektarı biter ne poleni.